سرطان پستان (سینه) چیست؟

سرطان پستان نوعی از سرطان است که عملکرد تقسیم سلولی در سلول‌های پستان را دچار اختلال می‌کند. سلول‌های سرطانی پستان در شخصی که مبتلا شده، بدون کنترل و بیش از حدی که لازم است تکثیر می‌شوند. سرطان سینه ممکن است از جاهای مختلفی در پستان آغاز شود.

پستان سه بخش کلی دارد:

• لوبول‌ها: غده‌هایی که شیر در آنها ساخته می‌شود.
• مجراها: لوله‌هایی که شیر را از لوبول به نوک پستان می‌رسانند.
• بافت همبند: بافت لیفی و بافت چربی که بخش‌های دیگر پستان را در برمی‌گیرد و کنار هم نگه می‌دارد.

بیشتر سرطان‌های پستان از مجراها یا لوبول ها آغاز می‌شود. سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق رگ‌های خونی و مسیرهای لنفاوی به سمت بیرون از پستان حرکت کنند و در بقیه‌ی بدن گسترش پیدا کنند.در این حالت می‌گوییم سرطان متاستاز رخ داده است.

علائم سرطان پستان چیست؟ 

سرطان پستان انواع مختلفی دارد و بر اساس نوع آن علائم خاصی ایجاد می شود. این بیماری در بعضی افراد بدون علامت ظاهر می‌شود و گاهی علائم مختلفی دارد که در افراد مختلف متفاوت است.
تغییرات ظاهری در یک یا هر دو سینه از علائم اولیه سرطان سینه است. وجود داشتن علامت‌های زیر لزوماً به معنی این نیست که به این بیماری مبتلا شده‌ایم، اما با دیدن این علائم کلی، می‌توانیم به این بیماری شک کنیم و به پزشک مراجعه کنیم. در ضمن بسیاری از علائم زیر فقط نشانه اگزما، تورم غدد لنفاوی و یا مورد دیگری به جز سرطان است. پس برای تشخیص علت دقیق بروز این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.

• تغییر رنگ سینه
• خارش، درد و سوزش سینه
• پرتقالی شدن پوست پستان
• تورم بخشی از پستان یا ضخیم شدن پوست آن
• ضخیم شدن و هرگونه تغییر در شکل پستان یا حس درد
• ایجاد توده یا برجستگی در پستان و غدد لنفاوی زیر بغل
• ترشح هر نوع ماده‌ای غیر از شیر از نوک پستان (مثل خون)
• درد نوک پستان یا کشیده شدن نوک پستان به سمت داخل
• تورم، قرمزی، تغییر اندازه و شکل پستان ها یا نوک پستان ها و یا لمس توده

علائم سرطان سينه خوش خیم

تومورهای خوش خیم سینه، تومورهایی هستند که رشد سلولهای سرطانی آنها در مرحله مشخصی متوقف می شود و به نقاط مجاور کمتر سرایت می کنند. علائم سرطان سینه خوش خیم، مشابه علائم اولیه سرطان پستان است که در بالا به آنها اشاره کردیم.

علائم سرطان سينه بدخيم

رشد سلولهای سرطانی و گسترش آنها به نقاط دور و نزدیک بدن در تومورهای بدخیم غیرقابل کنترل است. علائم سرطان سینه بدخیم همان علائم سرطان پستان متاستاتیک (پیشرفته) است که عبارتند از:

• نفس تنگی و سرفه های مداوم
• ایجاد توده یا تورم در غدد لنفاوی زیر بغل
• از دست دادن اشتها و کاهش وزن ناگهانی
• دردهای شدید استخوانی و سردردهای شدید

این علائم معمولا به همراه سایر علائم سرطان پستان در خانم ها دیده می شوند.

درجه بندی سرطان پستان

سرطان سینه دارای گریدها و مراحل پیشرفت متفاوتی است که دانستن گرید و مراحل پیشرفت آن می تواند به انتخاب بهترین روش درمان کمک کند.
سرطان پستان بر اساس نقطه ای از پستان (به عنوان مثال مجاری شیر، لوبول) که بیماری آغاز می شود، چگونگی رشد بیماری و دیگر فاکتورها درجه بندی می شود.
گرید صفر یعنی در مراحل اولیه بیماری هستید. گریدهای 1 تا 4 هم مراحل پیشرفت سرطان را نشان می دهند. گرید 4 پیشرفته ترین حالت است که نشان می دهد سرطان به نواحی دیگر بدن نیز سرایت کرده است.

گرید 1: اندازه تومور کوچک و حدود 2 سانت است و تشخیص آن راحت نیست. در این مرحله تومور بافتهای مجاور را درگیر کرده ولی به غدد لنفاوی سرایت نکرده است.

گرید 2: در این مرحله توده بیش از 2-5 سانت است و با معاینه خانگی سینه می توان آن را تشخیص داد. در این مرحله تومور به بافتهای مجاور سینه و غدد لنفاوی زیر بغل پخش شده و البته قابل درمان است.

گرید 3: در مرحله 3، سرطان پستان پیشرفته است و تومور خیلی بزرگتر شده است. در این فاز، تومور به غدد لنفاوی زیر بغل، قفسه سینه، بافت های مجاور پستان و پوست سینه ها گسترش پیدا می کند.

گرید 4: این مرحله پیشرفته ترین مرحله است و به آن سرطان متاستاتیک می گویند. در این مرحله، تومور به قسمتهای دور و نزدیک سینه و به خصوص به استخوانها، ریه ها و کبد پخش می شود.

انواع مختلف سرطان پستان 

شایع‌ترین انواع سرطان پستان 

• سرطان تهاجمی مجاری شیر پستان: در این نوع از سرطان پستان، سلول‌های سرطانی در مجرا شکل می‌گیرند. بعد از پیشروی کم‌کم به سمت بیرون از آن حرکت می‌کنند و به سایر قسمت‌های پستان راه پیدا می‌کنند. این سلول‌ها حتی ممکن است از پستان خارج شوند و سایر مناطق بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
• سرطان تهاجمی لوبولی پستان: در این نوع از سرطان، سلول‌های سرطانی اول در لوبول شکل می‌گیرند و سپس به بقیه‌ی نقاط پستان و خارج از آن حرکت می‌کنند.

سرطان پستان انواع دیگری هم دارد که شایع نیستند مثل سرطان مدولاری، سرطان موسینی و سرطان التهابی پستان

سرطان های تهاجمی پستان

برخی از سرطان های پستان نسبت به انواع دیگر، تهاجمی تر هستند. برای تعیین میزان تهاجمی بودن سرطان پستان، پزشکان تومور را معاینه می کنند، سلول های سرطانی را زیر میکروسکوپ نگاه می کنند و درجه ای از 1 تا 3 را به آن اختصاص می دهند. سرطان ها هنگامی تهاجمی تلقی می شوند که سلول هایشان به سرعت تقسیم می شوند و یا در مقایسه با سلول های دیگر غیر طبیعی هستند و یا احتمال دارد به دیگر بخش های بدن سرایت کنند.

تهاجمی ترین سرطان های پستان عبارتند از:

سرطان سینه سه گانه منفی: در این نوع سرطان پستان، آزمایش هورمون های استروژن و پروژسترون و پروتئین HER2 منفی است.

سرطان التهابی پستان: این نوع نادر سرطان، به علت اینکه موجب تورم و قرمزی پستان می شود، التهابی نامگذاری شده است.

انواع متداول سرطان پستان

بر اساس چگونگی سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ، سرطان پستان در انواع مختلفی طبقه بندی می شود. اغلب سرطان های پستان، کارسینوما هستند.

کارسینوم داکتال درجا

کارسینوم داکتال درجا (DCIS) توسط سلول های سرطانی مشخص می شود که به پوشش مجاری شیر محدود می شود و از طریق دیواره های مجرا در داخل بافت پستان پخش نشده اند. اگر جراحت کارسینوم داکتال درجا بدون درمان رها شود، سلول های سرطانی با گذشت زمان از مجرا عبور کرده و به بافت های نزدیک پخش می شوند و به یک سرطان تهاجمی پستان تبدیل می شوند. DCIS یکی از شایع ترین سرطان های غیرتهاجمی پستان است که بر اساس ظاهر تومور، به چند زیر گروه تقسیم می شود. این زیر گروه ها شامل میکروپاپیلاری، پاپیلری، جامد (solid)، کریبریفورم (cribriform) و کمدو (comedo) هستند.

زنان مبتلا به سرطان مجرای درجا بیشتر در معرض خطر بازگشت سرطان پس از درمان هستند، اگر چه احتمال عود سرطان کمتر از 30 درصد است. اغلب، عود سرطان ظرف 5 تا 10 سال بعد از تشخیص اولیه اتفاق می افتد و ممکن است تهاجمی یا غیرتهاجمی باشد. DCIS خطر ابتلا به سرطان پستان جدید را در پستان دیگر به همراه دارد.
عود کارسینوم مجرای درجا نیاز به درمان اضافی دارد. نوع درمان انتخاب شده ممکن است در احتمال عود بیماری تأثیر بگذارد. درمان سرطان مجرای درجا با لامپکتومی (جراحی حفظ پستان) بدون پرتودرمانی، 25 تا 35 درصد احتمال عود دارد. اضافه کردن پرتو درمانی به درمان، این خطر را تا حدود 15 درصد کاهش می دهد. در حال حاضر، میزان نجات زنان مبتلا به کارسینوم مجرای درجا نزدیک به 100 درصد می باشد.

کارسینوم داکتال تهاجمی

کارسینوم داکتال تهاجمی (IDC) در مجاری شیر شروع می شود و به بافت چربی پستان خارج از مجاری سرایت می کند. IDC حدود 80 درصد سرطان های تهاجمی پستان را در برمی گیرد. اولین گزینه درمانی کارسینوم داکتال تهاجمی جراحی است. هدف این روش درمانی، برداشتن سرطان از پستان با لامپکتومی یا ماستکتومی است. نوع عمل جراحی توصیه شده بستگی دارد به عواملی مانند محل تومور، اندازه سرطان و اینکه آیا بیش از یک ناحیه در پستان مبتلا شده است یا خیر. برای بیماران مبتلا به کارسینوم داکتال، درمان سیستمیک طولانی مدت با تاموکسفین، برای جلوگیری از عود توصیه می شود.

چهار نوع کارسینوم داکتال تهاجمی وجود دارند که کمتر شایع می باشند:

1. کارسینوم داکتال مدولاری: 

این نوع سرطان نادر بوده و تنها 3 تا 5 درصد سرطان های پستان را شامل می شود. آن را مدولار می نامند، زیرا در زیر میکروسکوپ شبیه بخشی از مغز است که مدولا نام دارد. کارسینوم مدولاری ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما اغلب در زنانی که اواخر دهه چهل سالگی و اوایل 50 سالگی را می گذرانند، رخ می دهد.
کارسینوم مدولاری در خانم هایی که جهش ژنی BRCA1 دارند، بیشتر دیده می شود. تومورهای مدولاری اغلب منفی سه گانه می باشند، به این معنی که برای گیرنده های استروژن و پروژسترون و پروتئین HER2 منفی هستند. تومورهای مدولار احتمال کمتری دارد که درگیر گره های لنفاوی شوند و نسبت به درمان پاسخگوتر می باشند.
معمولاً جراحی اولین روش درمانی برای کارسینوم داکتال مدولاری است. بسته به محل تومور ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی انجام شود. شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.

2. کارسینوم داکتال موسینوس

این نوع سرطان پستان کمتر از 2 درصد سرطان های پستان را شامل می شود. ارزیابی های میکروسکوپی نشان می دهد که این سلول های سرطانی توسط مخاط احاطه شده اند. همانند سایر انواع سرطان داکتال تهاجمی، کارسینوم داکتال موسینوس در مجاری شیر پستان آغاز می شود، قبل از اینکه به بافت های اطراف مجرا گسترش یابد. گاهی اوقات کارسینوم کلوئیدی نامیده می شود، این سرطان گاهی اوقات تمایل دارد زنان را پس از یائسگی تحت تأثیر قرار دهد. سلول های موسینوس معمولاً برای گیرنده های استروژن و یا پروژسترون مثبت و برای گیرنده HER2، منفی است.

معمولاً برای درمان کارسینوم داکتال موسینوس، جراحی توصیه می شود. بسته به اندازه و محل تومور ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی انجام شود. درمان کمکی مانند پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی نیز ممکن است نیاز باشد. تست اغلب کارسینوم های موسینوس برای گیرنده های پروتئین HER2، منفی می باشد. بنابراین، به طور معمول با ترستوزوماب درمان نمی شوند.

3. کارسینوم داکتال پاپیلاری

 این سرطان نادر است و کمتر از 1 درصد سرطان های تهاجمی پستان را شامل می شود. در اغلب موارد، این نوع تومورها در زنان مسن یائسه دیده می شود. سلول های این نوع سرطان در زیر میکروسکوپ بسیار کوچک هستند و آزمایش آنها برای گیرنده های پروژسترون و استروژن، مثبت و برای گیرنده های HER2، منفی است. اغلب کارسینوم های پاپیلاری تهاجمی بوده و مانند کارسینوم داکتال تهاجمی درمان می شوند.

معمولاً جراحی اولین روش درمانی برای سرطان پستان پاپیلاری است. بسته به اندازه و موقعیت تومور، ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی نیز انجام شود. ممکن است بعد از عمل نیاز به درمان های کمکی مانند پرتودرمانی، شیمی درمانی و یا هورمون درمانی باشد.

4. کارسینوم داکتال توبولار

 این نوع سرطان پستان، نوع نادر دیگری از IDC است که کمتر از 2 درصد سرطان پستان را شامل می شود. همانند سایر انواع سرطان های داکتال تهاجمی، سرطان پستان توبولار در مجرای شیر شروع می شود و سپس به بافت های اطراف مجرا گسترش می یابد. سلول های کارسینوم داکتال توبولار ساختار لوله شکلی را تشکیل می دهند. کارسینوم داکتال توبولار اغلب در زنان بالای 50 سال شایع است. سرطان سینه توبولار برای گیرنده های استروژن و یا پروژسترون، مثبت و برای گیرنده HER2، منفی است.

گزینه های درمانی برای کارسینوم داکتال توبولار بستگی به میزان تهاجمی بودن و مرحله سرطان دارد. درمان این بیماری اغلب شامل جراحی است که شامل لامپکتومی و ماستکتومی می شود و درمان اضافی شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون تراپی را ممکن است شامل شود.

کارسینوم لوبولار

کارسینوم لوبولار در لوب ها یا لوبول ها (غده هایی که شیر مادر را تشکیل می دهند) شروع می شود. لوبول ها به مجاری وصل هستند و شیر را به نوک پستان هدایت می کنند.

1. کارسینوم لوبولار درجا (LCIS): این نوع سرطان در لوبول ها شروع می شود و معمولاً از طریق دیواره لوبول ها به بافت یا بخش های دیگر بدن منتقل نمی شود. در حالی که این سلول های غیرطبیعی به ندرت به سرطان تهاجمی تبدیل می شوند، حضور آن ریسک گسترش سرطان پستان را افزایش می دهد. حدود 25 درصد از زنان مبتلا به LCIS، در دوره ای از زندگی خود به سرطان پستان مبتلا می شوند که ممکن است در هر دو پستان یا لوبول ها و یا مجاری ظاهر شود.

از آنجا که LCIS در واقع سرطان نیست، ممکن است درمان خاصی توصیه نشود. اگر به سرطان لوبولار مبتلا شده باشید، ممکن است لازم باشد در مورد غربالگری مکرر سرطان پستان با پزشکتان صحبت کنید. نظارت بیشتر می تواند در شناسایی هر گونه سرطان پستان در مراحل اولیه و زمانی که قابل درمان است، کمک کند.

2. کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC): این سرطان در لوبول ها آغاز می شود، به بافت اطراف حمله می کند و به بخش های دور بدن گسترش می یابد (متاستاز می شود). این نوع سرطان پستان تقریباً از هر 10 سرطان تهاجی پستان، یکی را شامل می شود.

گزینه های درمانی سرطان تهاجمی لوبولار شامل جراحی و رادیوتراپی است که تومور و مناطق اطراف آن را درمان می کند. همچنین، درمان های سیستمیکی مانند شیمی درمانی، هورمون درمانی یا درمان های هدفمند نیز ممکن است به کار گرفته شوند تا به نقاط مختلف بدن رفته و سلول های سرطانی را که ممکن است از تومور اصلی منتشر شده باشند، نابود سازند.

بهترین فوق تخصص سرطان سينه در تهران

چنانچه به دنبال بهترین جراح سينه در تهران هستید، به شما دکتر امیرپاشا ابراهیمی دارای بورد تخصصی جراحی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، فلوی رسمی جراحی پستان (سرطان و زیبایی) از دانشگاه علوم پزشکی تهران را معرفی می کنیم.
دکتر امیرپاشا ابراهیمی با تجهیزات به روز و پیشرفته و کادری مجرب در راستای تشخیص و درمان سرطان پستان در خدمت بیماران عزیز می باشد.

برای مشاوره با ایشان لطفا کلیک کنید.

جمع بندی

همانطور که در این مقاله ذکر شد، انواع سرطان پستان بسته به نقطه شروع آن متفاوت است. برخی از سرطان ها تهاجمی بوده و به نقاط دیگر بدن پخش می شوند و برخی دیگر، غیر تهاجمی هستند و در یک نقطه از پستان باقی می مانند. در همه موارد، آنچه مهم است، تشخیص به موقع سرطان پستان می باشد تا متناسب با نوع سرطان، بتوان راههای درمان سرطان را پیش گرفت.