سرطان التهابی پستان
(Inflammatory breast cancer)
سرطان التهابی پستان «IBC»، یکی از بدخیم‌ترین انواع سرطان پستان است که در هر سنی ممکن است روی دهد و البته بسیار به ندرت در مردان هم دیده می‌شود. دلیل به‌کاربردن واژه التهابی در عنوان این سرطان، آن است که علائمش شبیه به التهاب پوست است. با ما همراه باشید تا با راههای تشخیص و درمان آن بیشتر آشنا شوید.
پیش آگهی سرطان التهابی پستان
پیش‌آگهی (Prognosis) یکی از واژگان پزشکی است که برای بیان پیش‌بینی آینده یک بیماری به کار می‌رود. در حقیقت پیش‌آگهی پیش‌بینی‌ای است که پزشک با توجه به وضعیت بالینی بیمار و سطح امکانات و پیشرفت‌های دانش پزشکی در آن زمینه برای بیمار خود دارد. یکی از مهمترین دغدغه‌های ذهنی بیمار و همراهان او دانستن وضعیت آیندهٔ بیمار است چراکه در بسیاری از موارد و بیماری‌ها حتی با وجود بهبود نسبی و رفع علایم امکان عود علایم و به عبارتی بازگشت بیماری وجود دارد.
واژه پیش‌آگهی در مورد بیماری‌های بدخیمی مانند سرطان کاربرد مضاعف دارد. دانستن پیش‌آگهی بیماری‌ها در اتخاذ تصمیمات درمانی تاثیر می‌گذارد. چرا که در صورتی که به طور مثال پیش‌آگهی یک بیماری خاص بسیار بد و ناامیدکننده است در این صورت شاید بهتر باشد که به جای تاکید بر طول عمر بیمار بر افزایش کیفیت زندگی بیمار تاکید شود.
پیشرفت‌های اخیر در درمان سرطان، پیش‌آگهی این بیماری را به طرز قابل توجهی بهبود بخشیده است به طوری که دست‌کم یک سوم از زنان مبتلا به سرطان التهابی پستان، ۱۰ سال یا بیشتر عمر می‌کنند.
علائم سرطان التهابی پستان
علائم و نشانه‌های این سرطان بسیار متغیر است و اغلب بدون توده یا برجستگی توموری است و در نتیجه در ماموگرافی و سونوگرافی قابل ردیابی نیست. شروع ناگهانی بیماری، یکی از علائم این سرطان است و پستان گاهی یک شبه، متورم و قرمز می‌شود. تهاجم سلول‌های سرطانی به مجاری لنفاوی که یکی از نشانه‌های اصلی این سرطان است، سبب می‌گردد که تخلیهٔ دستگاه لنفاوی دچار مشکل شود و در نتیجه پستان دچار ورم می‌شود. تجمع مایع در درون دستگاه لنفاوی پوست پستان، یک حالت دانه‌دانه و فرورفته شبیه به پوست پرتقال به آن می‌دهد.
علائم اولیه سرطان التهابی پستان
- تغییرات پوستی روی پستان
- سفت‌شدگی غیر عادی پستان
- گرمای غیرطبیعی در پستان مبتلا
- درد، خارش مداوم و تورم ناگهانی پستان
- قرمزی پوست پستان و گرمی پوست پستان
- تورم غدد لنفاوی زیر بغل، گردن و یا زیر بازو
- نواحی قرمز با بافتی شبیه به پوست پرتقال
- وجود کبودی روی پستان که از بین نمی رود.
- تورفتگی نوک پستان (ظاهر صاف‌شده) یا ترشح از نوک پستان
- تغییر ظاهری پوست (ممکن است پوست شما صورتی و یا قرمز شود.)
- بیشتر سرطان‌های التهابی پستان به‌صورت نفوذ گستردهٔ سلول‌های سرطانی در بافت پستان بدون وجود تودهٔ مشخص ظاهر می‌شوند. البته گاهی ممکن است یک توده با رشد سریع در پستان یافت شود.
- علامت شایع این سرطان، تورم سریع پستان، گاهی به همراه تغییرات پوستی، شبیه به پوست پرتقال (peau d’orange) و فرورفتگی نوک پستان است.
بسیاری از بیماران، همهٔ این علائم را ندارند. همچنین لازم نیست که همهٔ علائم بالا موجود باشند تا بگوئیم فردی سرطان التهابی پستان دارد.
تشخیص سرطان التهابی پستان
ماموگرافی، ام‌آرآی و سونوگرافی اغلب نشانه‌های مشکوکی را نشان می‌دهند، اما در بیشتر مبتلایان، قادر به تشخیص سرطان التهابی پستان نیستند. تنها روش قابل اعتماد برای تشخیص این سرطان، نمونه برداری یا بیوپسی تمام ضخامت پوست است.
بهبود موقت علائم یا تغییر در علائم – به‌طور خودبه‌خود یا در پاسخ به مصرف داروها و تغییرات هورمونی – نباید خللی در مراحل تشخیص بیماری ایجاد کند. درمان آنتی‌بیوتیکی یا هورمون پروژسترون در برخی بیماران سبب پسرفت و بهبود موقتی علائم سرطان التهابی پستان می‌گردد.
مشخصات سرطان التهابی پستان
سرطان التهابی پستان نوعی سرطان نادر و تهاجمی است که به شکل جوش و تورم بر روی پوست ظاهر می شود و رگ های لنفاوی روی پوست پستان را مسدود می کند. این سرطان را نوعی بیماری سیستمیک می‌دانند.
مشخصهٔ این نوع بیماری، حضورِ سلول‌های سرطانی در بافت لنفاوی زیرجلدی در بیوپسی پوست پستان است. به همین دلیل در تعیین مرحله بالینی، سرطان التهابی پستان همیشه در «مرحله ۳ بی» یا بالاتر قرار می‌گیرد چرا که یک چنین تهاجم موضعی، در پیش‌بینی پیش‌آگهی بیماری نقش دارد.
سرطان التهابی پستان از برخی لحاظ شبیه سرطان‌های متاستازدهنده پستان در مراحل پایانی هستند، چه از نظرِ پیش‌آگهی و چه به لحاظ استراتژی‌های درمانی و تفاوت‌شان در نحوهٔ ظهور بیماری، علائم و مشخصات سلولی-مولکولی است.
برخی از پروتئین‌ها و مسیرهای پیام‌رسانی مولکولی، خواصی متناقض و متفاوت از آنچه در بافت‌های سالم و انواع سرطان‌های دیگر پستان دیده می‌شود، از خود نشان می‌دهند.
چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان التهابی پستان هستند؟
سرطان التهابی پستان در تمامی گروه‌های سنی بالغ یافت می‌شود. با آنکه بیشتر مبتلایان در گروه سنی ۴۰ تا ۵۹ هستند، اما اهمیت سنی در این نوع سرطان کمتر از سایر انواع سرطان پستان است.
بسیاری از عوامل زمینه‌ساز سرطان پستان، در مورد این نوع خاص سرطان دیده نمی‌شوند. احتمال دارد که بروز این بیماری به‌طور معکوس با مقدار سال‌های شیردهی در ارتباط باشد.
نقش هورمون‌ها
سرطان التهابی پستان حساسیت اندکی به گیرنده‌های استروژن و پروژسترون نشان می‌دهد. گیرنده‌های استروژن و پروژسترون اغلب در این سرطان یافت نمی‌شود که یکی از دلایل پیش‌آگهی ضعیف این بیماری است.
در آن دسته اندکی از سرطان‌ها که به گیرنده استروژن حساسند، درمان با هورمون در ارتقا نتیجه نهایی بیماری مؤثر است.
برخی یافته‌ها حاکی از آن است که فنوتیپ‌های تهاجمی این سرطان دارای بیان زیاد NF-κB هستند که می‌توان آن را در شرایط آزمایشگاهی با استروژن (و نه تاموکسیفن) بهبود بخشید.
تعیین مرحله بالینی
هدف از تعیین مرحله بالینی، برنامه‌ریزی درمان هدفمند و همچنین درک بهتر پیش‌آگهی بیماری است. سرطان التهابی پستان معمولا در یکی از سه مرحله ای که در ادامه می خوانید تشخیص داده می شود:
- مرحله ۳ بی (Stage IIIB) – تمام سرطان های اولیه پستان از این مرحله شروع می شوند زیرا پوست را درگیر می کنند. دست‌کم ۱/۳ از پوست پستان درگیر شده است و سرطان به بافت‌های مجاور نظیر قفسهٔ سینه یا پوست و ماهیچه‌های آن و دنده‌ها دست انداخته است. سرطان احتمالاً به غدد لنفاوی موضعی یا زیر بغل پخش شده است.
- مرحله ۳ سی (Stage IIIC) – درگیری غدد لنفاوی در مرحلهٔ N3 و بافت پستان ملتهب است. در این مرحله سرطان تا غدد لنفاوی اطراف استخوان ترقوه و یا داخل قفسه ی سینه پیشروی کرده است.
- مرحله ۴ (Stage IV) – در این مرحله سرطان به بیرون پستان و تا غده لنفاوی نزدیک پستان پیشروی کرده است و به سایر اعضای بدن پخش شده است. این اعضا ممکن است شامل استخوان‌ها، ریه، کبد یا مغز باشد.
نحوه تشخیص سرطان التهابی پستان
اگر تورم و قرمزی روی پستان شما با مصرف آنتی بیوتیک از بین نمی رود، شما مشکوک به داشتن سرطان التهابی پستان هستید. برای تشخیص این بیماری باید آزمایشات زیر را انجام دهید:
♦ ماموگرافی: ماموگرافی نوعی عکس برداری از پستان است که از اشعه ایکس با دوز پایین برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه استفاده می کند.
♦ ام آر آی: در ام آر آی از امواج رادیویی و مگنت های خیلی قوی برای عکس برداری با جزئیات استفاده می شود.
♦ سی تی اسکن: در سی تی اسکن از اشعه ی ایکس در زوایای مختلف برای تشخیص میزان پیشروی سرطان استفاده می شود.
♦ پت اسکن: در پت اسکن نوعی قند رادیواکتیو داخل رگ تزریق می شود و بعد از اینکه سلول های سرطانی مقدار زیادی از آن را جذب کردند دوربین ویژه ای از قسمت هایی که این قند در بدن جمع شده عکس می گیرد.
♦ سونوگرافی: در سونوگرافی امواج صوتی رو پوست قرار می گیرند تا از قسمت های داخلی عکس بگیرند.
♦ نمونه برداری: در نمونه برداری پزشک قسمتی از بافت پستان را بر می دارد و آزمایش می کند. نمونه برداری اغلب با سوزن انجام می شود و نمونه برداشته شده برای بررسی میزان رشد سلول های غیر عادی به آزمایشگاه فرستاده می شود. همچنین اگر تشخیص داده شد که شما سرطان التهابی پستان دارید باید برای بررسی میزان پیشروی سرطان آزمایشات بیشتری انجام دهید.
درمان سرطان التهابی پستان
از گذشته، انجام جراحی نقش اندکی در درمان سرطان التهابی پستان داشت، چرا که این نوع سرطان، یک نوع بیماری سیستمیک است. اما امروزه با بازنگری نقشِ درمانیِ جراحی، این روش، نقش مهمی در فرایند کلی درمان سرطان التهابی پستان ایفا می‌کند. درمان استاندارد آن است که به محض تشخیص بیماری، فرد مبتلا شیمی‌درمانی گسترده می‌شود. سپس تحت جراحی قرار می‌گیرد. جراحی بیشتر از نوع «ماستکتومی رادیکال تعدیل‌شده» است.
روش‌های دیگر نظیر لامپکتومی، برداشتن موضعی بافت پستان و همچنین ماستکتومی با حفظ پوست پستان، توصیه نمی‌شوند. بازسازی فوری پستان هم توصیه نمی‌گردد. بیمار را نباید فوری و بدون انجام شیمی‌درمانی اولیه، جراحی کرد چرا که «شیمی‌درمانی نئو اَدجوانت» (پیش از جراحی) نتایج بهتری دارد. همچنین توصیه شده است که پس از انجام جراحی، همه مبتلایان پرتودرمانی شوند، مگر آنکه ممنوعیتی برای این کار وجود داشته باشد.
بسیار مهم است که بیماران مبتلا به این سرطان به دنبال درمان‌های هدفمند باشند. همچنین به سبب ماهیت تهاجمی این نوع سرطان، اکیداً توصیه می گردد که بیماران نزد متخصصان خاص این سرطان بروند و یک تیم درمانی آنها را تحت نظر داشته باشند. پاسخ کامل پاتولوژیک به شیمی‌درمانی پیش از جراحی نتیجهٔ بهتری از پاسخ کامل پاتولوژیک به درمان جراحی تنها دارد. در مبتلایان به سرطان پستان که متاستازهای دوردست دارند (مرحله ۴ بیماری) میزان بقا کلی (OS)، در مبتلایان به سرطان التهابی پستان کمتر از سایر انواع دیگر سرطان پستان است.
به دلیل رشد سریع این بیماری، بیمار به یک برنامه ی درمانی تهاجمی نیاز خواهد داشت که شامل موارد زیر می شود:
شیمی درمانی:
این دارو درمانی که قبل از عمل جراحی انجام می شود، تومور را کوچک و جراحی را راحت تر می کند. همچنین احتمال بازگشت سرطان را کمتر می کند.
جراحی
تخلیه ی پستان ممکن است بعد از شیمی درمانی انجام شود. در این پروسه کل پستان برداشته می شود.
درمان هدفمند
اگر سلول های سرطانی حاوی مقادیر زیادی از پروتئین HER2 باشند، شما باید از دارو برای درمان استفاده کنید.
هورمون درمانی
اگر سلول های سرطانی دارای گیرنده ی هورمونی باشند به بیمار داروهایی داده می شود تا مانع پیوستن این گیرنده ها به هورمون شود.
پرتو درمانی
معمولا بعد از شیمی درمانی بیمار پرتو درمانی می شود تا احتمال بازگشت دوباره ی سرطان کاهش پیدا کند.
ایمونوتراپی
در این نوع درمان داروهایی برای بیمار تجویز می شوند که برای مبارزه با بیماری از سیستم ایمنی کمک می گیرند. اگر سرطان پستان پیشرفته داشته باشید توسط متخصص سرطان سینه تحت این درمان قرار می گیرید.
تفاوت سرطان التهابی پستان با سرطان های دیگر
تشخیص این سرطان بسیار دشوار است. اغلب فاقد غده است و پستان ملتهب، قرمز و متورم می شود. این نوع از سرطان در سنین پایین بروز پیدا می کند و نسبت به انواع دیگر سرطان پستان تهاجمی تر است و سریع تر رشد می کند، حتی ممکن است فراتر از پستان پیشروی کند که درمان را بسیار دشوار می کند. این نوع سرطان خانم هایی که اضافه وزن دارند را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد.
کلام آخر؛
علائم سرطان التهابی پستان در آغار شبیه به علائم ماستیت (ورم پستان) است و اغلب با ورم پستان اشتباه می‌گیرند. سرطان التهابی پستان معمولا با عفونت اشتباه گرفته می شود و زمانی که پوست پستان رشد می کند تشخیص داده می شود. این نوع سرطان گاهی اوقات تا سایر قسمت های بدن هم پیشروی می کند.
تنها ۵۰٪ تا ۷۵٪ از مبتلایان، علائم مشخص و نمادین را دارند و در بقیه افراد، بدون علامت خاصی گسترش می یابد و همین موضوع است که تشخیص این سرطان را مشکل می‌سازد. تودهٔ توموری در انواع دیگر سرطان پستان رایج است ولی این نوع سرطان معمولا فاقد غده است.
بنابراین در صورت مشاهده هر گونه علائم غیر عادی به پزشک مراجعه کنید تا از پیشروی این بیماری جلوگیری شود. دکتر امیرپاشا ابراهیمی فلوشیپ فوق تخصص پستان و بهترین جراح سرطان سینه با دانش بالا و تجربه کافی قادر به تشخیص این بیماری بوده و آماده ارائه خدمات درمانی به شما عزیزان می باشد.
جهت دریافت مشاوره از دکتر امیر پاشا ابراهیمی متخصص جراحی پستان از طریق لینک زیر با ما در ارتباط باشبد.
